Δευτέρα 6 Μαρτίου 2017

Ψηφίδες από την ιστορία του Ιερού Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδος (2)

Στην προηγούμενη ανάρτησή μας είδαμε ένα σύντομο ιστορικό για την προσπάθεια καταστατικής ένωσης των Κληρικών της Αθήνας. Η μία προσπάθεια το 1870 επί Μητροπολίτου Αθηνών Θεοφίλου, η οποία επεδίωκε τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κληρικών και την ανάπτυξη των κατηχητικών σχολείων.

Η δεύτερη κίνηση, η οποία απέδωσε καρπούς, από τον Μητροπολίτη Αθηνών Γερμανό Καλλιγά, το 1890, ο οποίος δημιούργησε τον «Κανονισμό του εκκλησιαστικού συλλόγου «Ιερός Σύνδεσμος» (ο Κανονισμός θα εκτεθεί σε άλλη ανάρτηση, γιατί αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του συλλόγου).

Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κυρός Γερμανός [κατά κόσμον Γεράσιμος Καλλιγάς], γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου 1844 στο χωριό Καλλιγάτα Λειβαθούς Κεφαλληνίας, γιος πλοιάρχου. Φοίτησε στο Λύκειο του Αργοστολίου και το 1859 πήγε στη Ρωσία, κοντά στον πατέρα του, όπου συνέχισε τις σπουδές του.

Κατετάγη ως δόκιμος στην Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου της Πάτμου, όταν ηγούμενος ήταν ο θείος του, Παρθένιος,  και εκάρη μοναχός με το όνομα Γερμανός. 

Με δαπάνες του θείου του, Παρθενίου, και την προστασία του συμπολίτου του Ανθίμου Μαζαράκη παρακολούθησε τα ανώτερα θεολογικά μαθήματα στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Όταν έλαβε το πτυχίο του προσελήφθη ως διάκονος του Πατριάρχου Αλεξανδρείας, που τον προήγαγε σε ιερογραμματέα του και αφού τον χειροτόνησε πρεσβύτερο, τον διόρισε πρωτοσύγκελλο.

Εκτιμώντας τα προσόντα και τις αρετές του κλήθηκε από την Κοινότητα της Μασσαλίας ως εφημέριος κατά το 1880.

Το 1884, εκλέχθηκε και χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Κεφαλληνίας, όπου επέδειξε μεγάλη οργανωτική ικανότητα και ανέπτυξε σημαντική φιλανθρωπική δράση. Είναι ο ιδρυτής της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Κεφαλληνίας, που δημιουργήθηκε με δική του στήριξη και πρωτοβουλία στα μέσα του 1887, καθώς και του, συστεγαζόμενου με αυτήν, Αρχαιολογικού Μουσείου. Τη Μητρόπολη Κεφαλληνίας ποίμανε μέχρι της 19ης Ιουλίου 1889.

Η εκλογή ως Μητροπολίτη Αθηνών του Κεφαλληνίας Γερμανού, επιτεύχθηκε μετά από αλλεπάλληλες αποφασιστικές και απροκάλυπτες παρεμβάσεις της κυβερνήσεως του Χαρίλαου Τρικούπη, ο οποίος έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση στο πρόσωπο και στο έργο του Μητροπολίτη και τον θεωρούσε ως καταλληλότερο για τη θέση. 

Ως Μητροπολίτης Αθηνών εργάσθηκε για την πνευματική, ηθική και οικονομική ανύψωση του κλήρου. Προώθησε την καλλιέργεια του Θείου κηρύγματος, ενώ ίδρυσε την «Γερμάνειον» ιερατική Σχολή. Αγωνίστηκε για την την πνευματική καλλιέργεια του λαού με συστηματική διοργάνωση ομιλιών και σεμιναρίων.  Άσκησε φιλανθρωπία προς κάθε κατεύθυνση, υπεράσπισε την Ορθοδοξία έναντι του Παπισμού, η δε απάντηση του στην πρόσκληση του Πάπα Λέοντος ΙΓ' προς τις ορθόδοξες εκκλησίες να ενωθούν είναι μνημειώδης. Ο Γερμανός αντιτάχθηκε σθεναρά στις επεμβάσεις και παρεμβάσεις της Πολιτείας στην Εκκλησία.

Γράφει στη διδακτορική του διατριβή ο Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος-Σωτήριος Φάκας:

"Στίς ἀρχές τοῦ ἔτους 1890, ὁ μητροπολίτης Ἀθηνῶν Γερμανός Καλλιγάς, δείχνοντας ἔμπονο ἐνδιαφέρον γιά τήν ἀνόρθωση τῶν ἐκκλησιαστικῶν, γενικά, ὑποθέσεων, εἰδικότερα γιά τήν ἀνόρθωση τοῦ κλήρου, προχώρησε σέ ἕνα πολύ θετικό μέτρο. Προσκάλεσε κατ’ ἀρχάς τούς κληρικούς τοῦ ἐθνικοῦ κέντρου καί τοῦ ἐπινείου καί τούς ἀνακοίνωσε τίς προθέσεις του. Ἀπό τήν Ἀθήνα καί τόν Πειραιᾶ συγκεντρώθηκαν περίπου 90 κληρικοί, πού ἀποδέχθηκαν τίς προτάσεις τοῦ ἀρχιεπισκόπου, καί προέβησαν στήν ἵδρυση σωματείου, μέ τήν ὀνομασία «Ἱερός Σύνδεσμος». Μέλη τοῦ Συνδέσμου αὐτοῦ μποροῦσαν νά ἐγγραφοῦν μόνον κληρικοί τῶν τριῶν βαθμῶν τῆς ἱερωσύνης."

Το 1894 εκδόθηκε η εφημερίδα «Ιερός Σύνδεσμος», το πρώτο δημοσιογραφικό όργανο της Εκκλησίας της Ελλάδος. Επιπλέον, με δωρεά της οικογένειας Βαλλιάνου, ανήγειρε οικοδόμημα στην περιοχή Γουδή, για να στεγάσει Ιερατική Σχολή, η οποία όμως δεν λειτούργησε και το οικοδόμημα χρησιμοποίησε το κράτος ως Σχολή Χωροφυλακής. Κατά την διάρκεια της παραμονής του στο Θρόνο των Αθηνών ανήγειρε τα κτίρια της Ιεράς Συνόδου και της Iεράς Μητροπόλεως Αθηνών στην οδό Αγίας Φιλοθέης. Απέβλεψε στην αναζωογόνηση της Εκκλησίας, στην ηθική και πνευματική ανύψωση του κλήρου, στην πάταξη ηθικών παρεκτροπών, στην αξιοπρεπή συντήρηση των κληρικών και για το λόγο αυτό εισηγήθηκε στην Πολιτεία τη μισθοδοσία των Κληρικών από το Κράτος. Υπήρξε μεγαλοπράγμονας και μεγαλεπήβολος εκκλησιαστικός άνδρας, με πολλές ηγετικές ικανότητες, ακούραστος και αεικίνητος.

Ο Αρχιεπίσκοπος Γερμανός πέθανε σχετικά νέος, στις 18 Ιανουαρίου του 1896.

Η μαρμάρινη προτομή του, έργο του Δημητρίου Φιλιππότη, βρίσκεται στον περίβολο της Αγίας Φιλοθέης, στην οδό Αγίας Φιλοθέης 19-21, στη συνοικία της Πλάκας στην Αθήνα. Η προτομή εδράζεται σε ορθογωνική βάση και ο Αρχιεπίσκοπος απεικονίζεται μεγαλόπρεπα, με προτεταμένο το στήθος προς τα εμπρός, φορώντας τους επιστήθιους σταυρούς και τα εγκόλπια του. Στην πρόσοψη της βάσεως υπάρχει εγχάρακτη η επιγραφή: «Ο ΑΘΗΝΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΑΛΛΙΓΑΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝ 1889-1896»
________________________________

Ηλίας Α. Τσιτσέλης, Κεφαλληνιακά Σύμμικτα :Συμβολαί εις την ιστορίαν και λαογραφίαν της νήσου Κεφαλληνίας εισ τόμους τρεις . T.2. Εν Αθήναις :Τύποις Μηνά Μυρτίδη, 1960.

Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος-Σωτήριος Φάκας ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΑΝΑΠΛΑΣΙΣ» ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ 19ος - ΑΡΧΕΣ 20οῦ αἰ. Διδακτορική Διατριβή ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 


Γ.Δ.Μεταλληνός, Γερμανός Καλλιγάς αρχιεπίσκοπος Κεφαλληνίας και ύστερα μητροπολίτης Αθηνών Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος, Λαρούς, Μπριτάνικα, τ.16, σελ. 434-435

Δεν υπάρχουν σχόλια: